Nghệ thuật thiết kế đồ họa Việt Nam

Đồ họa là một lĩnh vực truyền thông trong đó thông điệp được tiếp nhận qua con đường thị giác. Thiết kế đồ họa là tạo ra các giải pháp bằng hình ảnh cho các vấn đề truyền thông.

Các loại hình đồ họa

    Đồ họa độc lập (Đồ họa giá vẽ)

    Đồ họa in ấn

    Đồ họa máy tính

Hiểu một cách đơn giản, ngành Thiết kế đồ họa là ngành học kết hợp giữa ý tưởng sáng tạo và khả năng cảm nhận thẩm mỹ, thông qua các công cụ đồ họa để truyền tải thông điệp bằng những hình ảnh đẹp, ấn tượng, đi vào lòng người. Nói cách khác Đồ họa là sự kết hợp giữa nghệ thuật và thông tin. Và Thiết kế đồ họa là loại hình nghệ thuật ứng dụng, kết hợp hình ảnh chữ viết và ý tưởng một cách sáng tạo để truyền đạt thông tin hiệu quả và thú vị qua các hình thức ấn phẩm in ấn và trực tuyến.

Ở Việt Nam, việc dùng các thuật ngữ đồ họa chỉ là tương đối, bởi việc đặt tên các thuật ngữ đồ họa là dựa trên ý nghĩa sử dụng của nó. Ví dụ: đồ họa thương nghiệp, đồ họa vẽ tem, đồ họa quảng cáo vân vân... Và thiết kế đồ họa thực sự là gì vẫn đang còn là vấn đề tranh cãi. Một số trường đại học vẫn theo quan điểm đào tạo đồ họa là trang trí gần với hội họa, một số các trung tâm đào tạo về sử dụng phần mềm đồ họa coi đồ họa là một phần của tin học và một số trường lại tiếp nhận quan điểm của phương Tây coi đồ họa và một lĩnh vực truyền thông.

Trong mỹ thuật công nghiệp, đồ hoạ là môn xử lý hình ảnh trên ngôn ngữ tạo hình là tín hiệu số, qua các thiết bị như máy tính, máy ảnh số, máy quay phim số. Từ các yếu tố có thể bố cục tạo hình trên máy tính, người ta tạo ra một bố cục cân đối hoàn chỉnh.

Kèm theo ngành này là chế bản, 2 môn này đan xen và kết hợp với nhau.

Các ứng dụng của đồ họa là quảng cáo công nghiệp, thiết kế công nghiệp...

Graphic art là một nhánh của nghệ thuật hội họa. Những tác phẩm là hình ảnh 2 chiều và là tổng hợp của calligraphy (thư pháp), photography (nhiếp ảnh), drawing (nét vẽ), painting (tô màu), printmaking (sản phẩm in ấn), lithography (in thạch bản), typography (nghệ thuật trình bày chữ), serigraphy (in lụa) và bindery (thành phẩm). Nghệ thuật đồ họa cũng được ứng dụng nhiều trong việc vẽ, bài trí các bản kế hoạch, các bản thiết kế kiến trúc, tranh ảnh…

Các graphic artist là những nghệ sĩ thực thụ, sáng tạo ra những tác phẩm với ý tưởng của riêng mình, với những thông điệp họ muốn truyền tải. Những tác phẩm nghệ thuật đồ họa đầu tiên đã xuất hiện từ hơn 4.500 năm trước, bắt đầu là những ký hiệu tượng hình do người Ai Cập phát minh. Họ viết và vẽ trên những cuộn giấy papyrus để tạo nên những bức tranh hay câu chuyện.

Graphic art ngày nay không dừng lại là những tác phẩm trên giấy, gỗ, vải. Cùng sự phát triển của công nghệ, graphic art từ việc sử dụng những công cụ thủ công, thao tác trên các chất liệu, nay đã dần phát triển thành digital art (nghệ thuật số), sử dụng bảng vẽ wacom làm công cụ chính để sáng tác. Graphic art ngày nay được ứng dụng nhiều trong sáng tác truyện tranh, game online, phim hoạt hình 3D…

Thiết kế đồ họa là một cầu nối giao tiếp giữa nhà thiết kế và người tiếp nhận, tạo dựng phong cách, giải quyết vấn đề thông qua sử dụng các công cụ hình ảnh, không gian. Thiết kế đồ họa có thể hiểu là kiến tạo một hình ảnh, một tác phẩm lên một bề mặt chất liệu nào đó nhằm tạo ra thông điệp mà tác giả muốn truyền tải. Công việc chính của một chuyên gia thiết kế đồ họa sẽ truyền tải những điều mà khách hàng muốn thể hiện trước công chúng - những người tiếp nhận thông tin lên trên tác phẩm.

Thiết kế đồ họa và nghệ thuật đồ họa đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong định hình các nền văn hóa trên thế giới. Khác với nghệ thuật đồ họa thể hiện các ý đồ nghệ thuật của tác giả là chính, thiết kế đồ họa chịu trách nhiệm lớn trong đời sống kinh tế, giao tiếp của xã hội. Các tác phẩm đồ họa xuất hiện khắp mọi nơi trên các phương tiện truyền thông, quảng cáo như báo chí, poster, banner, hình ảnh sản phẩm, website, và cả bao bì sản phẩm. Vì thế, một sản phẩm thiết kế đồ họa không chỉ phải đảm bảo được tính thẩm mỹ mà còn có khả năng truyền tải một lượng thông tin lớn đến người xem.

Tuy khác nhau về đặc điểm sáng tác và ứng dụng, những graphic artist hay graphic designer hiện nay đều phải trải qua quá trình học tập, đào tạo về mỹ thuật căn bản và khả năng sử dụng các phần mềm đồ họa số như Photoshop, Illustrator, Corel Draw… Ngoài những kiến thức về đồ họa, một nhà thiết kế còn phải có khả năng sáng tạo, kỹ năng truyền thông (nhằm nắm bắt và diễn đạt các ý tưởng của đối tác).

Mời các bạn quan tâm tham khảo bài viết cùng chủ đề “Nghệ thuật thiết kế đồ họa Việt Nam trong xu thế hội nhập - toàn cầu hóa hiện nay” của tác giả Nguyễn Hồng Ngọc tại đường link http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/25781