Pháp luật về hợp đồng tín dụng ngân hàng ở Việt Nam

http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/15236

Hợp đồng tín dụng là sự thỏa thuận bằng văn bản giữa tổ chức tín dụng (bên cho vay) với tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện do luật định (bên vay), theo đó tổ chức tín dụng thỏa thuận ứng trước một số tiền cho bên vay sử dụng trong một thời hạn nhất định

        Về bản chất, hợp đồng ghi nhận thỏa thuận của hai hay nhiều bên làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên. Theo đó, hợp đồng tín dụng là sự thỏa thuận bằng văn bản giữa Tổ chức tín dụng (bên cho vay) với tổ chức, cá nhân có đủ những điều kiện do luật định (bên vay). Căn cứ vào hợp đồng, tổ chức tín dụng chuyển giao một số tiền cho bên vay sử dụng trong một thời hạn nhất định, với điều kiện hoàn trả cả gốc và lãi.

Hợp đồng tín dụng phải có nội dụng về điều kiện vay, mục đich sử dụng vốn vay, phương thức cho vay, số vốn vay, lãi suất, thời hạn cho vay, hình thức bảo đảm, giá trị tài sản bảo đảm, phương thức trả nợ và những cam kết khác được các bên thoả thuận.

Hợp đồng tín dụng ngân hàng có đặc điểm sau:

- Hợp đồng tín dụng ngân hàng luôn luôn được lập thành văn bản. Hợp đồng tín dụng ngân hàng đa phần là hợp đồng theo mẫu. Tên gọi có thể là: Hợp đồng tín dụng; Hợp đồng vay; Khế ước vay vốn; hoặc phụ thuộc vào thời hạn vay, mục đích vay, hợp đồng có thể có thêm các cụm từ: “ngắn hạn”; “trung hạn”; “dài hạn”; “đồng Việt Nam”; “ngoại tệ”; “tiêu dùng”; “đầu tư”…

- Hợp đồng tín dụng ngân hàng có đối tượng là những khoản vốn được thể hiện dưới hình thức tiền tệ.

- Hợp đồng tín dụng ngân hàng là hợp đồng song vụ. Hợp đồng tín dụng có thể được công  chứng, chứng thực phụ thuộc vào sự thỏa thuận của các bên.

Quan hệ pháp luật tín dụng ngân hàng là quan hệ tài sản – hàng hóa phát sinh trong quá trình sử dụng vốn tạm thời giữa tổ chức tín dụng và các tổ chức, cá nhân theo nguyên tắc có hoàn trả, dựa trên cơ sở tín nhiệm hoặc có sự bảo đảm, được các qui phạm pháp luật điều chỉnh. Tham gia quan hệ này có it nhất gồm hai chủ thể: là bên cho vay và bên đi vay.

- Bên cho vay:

    •Luôn là tổ chức tín dụng. Có thể là ngân hàng có thể là tổ chức tín dụng  phi ngân hàng.

    •Có thể là một hoặc nhiều tổ chức tín dụng (trường hợp cho vay hợp vốn) thỏa mãn điều kiện:

+  Được thành lập và hoạt động theo luật các tổ chức tín dụng và các pháp luật liên quan.

+  Có chức năng hoạt động, kinh doanh tín dụng

- Bên đi vay (Khách hàng). Bao gồm:

+Nhóm khách hàng thứ nhất: Các pháp nhân:

    •doanh nghiệp nhà nước,

    •hợp tác xã

    •công ty trách nhiệm hữu hạn, (01 thành viên; từ 02-50 thành viên)

    •công ty cổ phần,

    •Công ty hợp danh

    •doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và

    •các tổ chức khác

+Nhóm khách hàng thứ hai:

    •Cá nhân;

    • Hộ gia đình;

    • Tổ hợp tác;

    • Doanh nghiệp tư nhân;

+Nhóm khách hàng thứ ba: Các pháp nhân và cá nhân nước ngoài.

Bên đi vay phải thỏa mãn các điều kiện liên quan đến năng lực chủ thể, mục đích sử dụng vốn vay, khả năng thanh toán khoản vay…